sábado, 28 de febrero de 2009

O peto das ánimas Santiago de Alba














Na praza da igrexa de Albá, ó carón da quexería Arqueixal, e despois de varios traslados, atopou o seu sitio o único peto das ánimas que conservamos na comarca da Ulloa (único por que agora xa sei que o de Verín non é un peto senón un esmoleiro).
Non amosa inscricións pero dixome Luis de Arqueixal que o seu pai si acordaba o retablo que tiña dentro. Por outra banda, lin no libro de Fernández de la Cigoña "Esmoleiros, petos e cruceiros de ánimas en Lugo", que noutros tempos tiña, o parecer, un retablo de madeira policromada, motivo de mais para que, os piratas da arte que invadiron Galicia da década dos sesenta e setenta, o roubasen.
No burato que quedou podense ver os restos das anclaxes da reixa co gardaba, así como o burato da caixa das esmolas.

Albá garda mais segredos que xa irei contando.

Peto das ánimas.
Santiago de Albá.
Palas de Rei

viernes, 27 de febrero de 2009

A casa grande de Fente







































Feita (ou reformada) no ano 1766 segundo aparece na inscripción do seu lateral, a súa cantería e digna de calquera dos pazos da nosa comarca.
Destaca na sua fachada a grandiosidade e perfección das liñas, asi como unha curiosa inscripción sobre o dintel dunha das fiestras laterais da que descoñezo o seu significado.

Detalles da fachada principal.
Fente.
Monterroso

Atravesa o espello cara A outra Ulloa

jueves, 26 de febrero de 2009

O Cruceiro de Fente











































No camiño que sube cara a igrexa, no medio e medio da estrada, topamos co cruceiro. Descoñezo a data no que foi feito pero de seguro que un exemplar antigo. Hai cousas nel que fixeron pensar no cruceiro de Ligonde: baixo os brazos da cruz ten grabadas nunhas tenazas e un martelo (os símbolos da pasión). Nos laterais dous haomes soprando por un corno de vaca (ou boi), e no reverso da cruz unha dolorosa xunto a un látigo e outra cousas que non supen ver.

Sen dúbida vale a pena pararse a mirarlo con detenimento.

Detalles do cruceiro.
Fente.
Monterroso.

Atravesa o espello cara A outra Ulloa

lunes, 23 de febrero de 2009

Castelo de Amarante II


























Recentemente reformado, o Castelo de Amarante garda no seu interior pequenas xoias, unha delas a capela. Lin na prensa que a reapertura farase en breve, esperemos sexa certo para poder disfrutalo todos.

Detalles do interior.
Amarante.
Antas de Ulla.

viernes, 20 de febrero de 2009

San Salvador de Vilanuñe






































Esta pequena igrexa, escondida entre as casas da aldea, data de finais do século XII o primeiros do XIII. Destacan dela a súa porta principal, con dintel de motivos circulares (asimilados o maestro Martín de Novelúa) e arquivoltas con diversos motivos nos que cabe destacar unha cuncha de Santiago ou unha representación fálica. Curioso tamén o canecillo (ou canzorro) que representa a un home morto no lateral norte.

Porta principal e detalles do canecillos.
Vilanuñe.
Antas de Ulla.

Atravesa o espello cara A outra Ulloa

jueves, 19 de febrero de 2009

O pazo de Seixós


























Iste pazo (levantado polo segundo fillo da familia Salgado Gundín cara finais do século XVI) posee, entre outras cousas, unha fermosa solaina que fai que valga a pena subirse o balado do veciño para poder vela. E digo subirse o balado do veciño, porque a altura do muro que o rodea pouco deixa ver do que hai dentro.
Sufriu un incendio nos anos setenta pero na actualidade volve a estar rehabilitado.
Destacan do coxunto, ademais da solaina, a capela adosada a vivenda (coroada por unha pequena lucerna), os escudos de armas dos Salgado (que lucen na fachada e no dintel da porta de entrada ó recinto) e as numerosas chimeneas.

Vista xeral e detalle da porta de entrada.
Seixós.
Parroquia de Sambreixo.
Monterroso.

miércoles, 18 de febrero de 2009

Cabazos de Dorra
































Mais alto e estilizado co cabazo de Pidre, aínda có de Dorra puxeronlle unha carapucha plástica nun color bastante chirriante a modo de protección final. O seu carón os donos conservan outro das mismas características.

Cabazo e detalle da base.
Dorra.
Antas de Ulla.

Atravesa o espello cara A outra Ulloa.

martes, 17 de febrero de 2009

A porta principal de Vilar de Donas




























Feita entre 1240 e 1245, na última fase de construcción do templo.

Izquierdo Perrín di: "La portada es de una riqueza estraordinaria riqueza ornamental y en ella aparecen motivos y temas de claro estilo gótico. Sin embargo, al lado de tales peculiaridades góticas perviven motivos claramente románicos, así las arquivoltas de medio punto, decoración del basamento sobre el que se levantan las basas, utilización de billetes, linea en zig-zag... Los temas y motivos góticos se hacen especialmente patentes en los capiteles [...]. Así pues, la iglesia de Vilar de Donas es, sin duda, uno de los ejemplares más representativos de la pervivencia alcanzada en Galicia por las formas románicas. Formas con las que llegan a entremezclarse otras ya góticas, o ya cistercienses".

Detalles da porta principal.
Vilar de Donas.
Palas de Rei.

Atravesa o espello cara A outra Ulloa

jueves, 12 de febrero de 2009

Diego García de Ulloa

































No interior de Vilar de Donas pódense ver sete pezas sepulcrais de familias da nobreza ulloana e de cabaleiros da Orde de Santiago. A mais coñecida, por ser tamén a mais divulgada en fotografías, é a de Don Diego García de Ulloa, onde se pode ler: "AMO E CABALEIRO DIEGO GRA (García) DE VLLOA FIXO DE GOMEZ IANEZ DE ULLOA E NETO DE JV (Juan) PEREZ DE ULLOA FALLECEO NO ANO MCCCCX (1.410)".

Se queres mais información sobre o resto de sepulturas podedes poñervos en contacto coa Asociación "Os Lobos" no enderezo:
vilar_das-donas@ole.es

Tapa do sartego e detalle.
Vilar de Donas.
Palas de Rei

Atravesa o espello cara A outra Ulloa

miércoles, 11 de febrero de 2009

A dor de Cristo en Vilar de Donas














Na iconografía cristiá, esta maneira de representar a Cristo, co corpo martirizado, feridas nas mans e no costado, e acompañdao por obxectos que fan referencia á Pasión (neste caso os látegos que colgan da perede), recibe o nome de "Cristo, Varón das Dores". Iste tema difundiuse amplamente durante o século XV e relaciónase co libro devocional "Imitación de Cristo" de Tomás de Kempis.
As escolas italianas acostumaban a representalo de pé dentro do sepulcro, tal como aparece en Vilar de Donas, aínda que aquí, pola falta de pericia do autor, mais parece estar fora e apoiado na beira.

Detalle das pinturas da abside.
Vilar de Donas.
Palas de Rei.

martes, 10 de febrero de 2009

As "Donas" de Vilar de Donas


























Ata que lin o folleto da Asociación "Os Lobos", eu tamén pensaba que esas dúas figuras, as da primeira fotografía, eran as donas da familia dos Arias de Monterroso, a quen se atribúe a fundación de Vilar de Donas. Despois de tantos anos entérome que os retratos corresponden a Juan II e María de Aragón e que o outro retrato (o da segunda foto) é o do seu fillo Enrique.

Estes nomes non lles din nada a case ninguén pero, para que teñades unha idea, Juan II, despois de morrer María de Aragón, casou de segundas con Isabel de Portugal, e deste matrimonio naceu Isabel La Católica (a quen todos coñecemos) e con quen o seu hermanastro Enrique IV (xa rei de Castela) firmou o Pacto dos Toros de Guisando para nomeala a sua sucesora.

Ilustre realeza, pois, a que quedou plasmada nestes muros.


Detalles das pinturas da abside.
Vilar de Donas.
Palas de Rei.


Atravesa o espello cara A outra Ulloa

lunes, 9 de febrero de 2009

A Anunciación de Vilar de Donas





























Os paneis centrais da abside de Vilar de Donas representan a escena Anunciación. No panel esquerdo aparece o Arcanxo San Gabriel, no dereito podese a Virxe (a pintura está mellor conservada ca anterior) sentada ó pé dun atril, lendo un libro sobre o que ten pousada a súa man dereita.

Detalles das pinturas murais da abside.
Vilar de Donas.
Palas de Rei

domingo, 8 de febrero de 2009

O Pantocrátor de Vilar de Donas















Ocupando toda a bóveda da abside está a figura do Pantocrátor, como dí no folleto da Asociación "Os Lobos": sentado sobre o arco da vella co Mundo ós seus pés e rodeado por unha Mandorla que suxeitan dous anxos.
É a figura máis danada pola humidade de todo o conxunto, debido, seguramente, os problemas estruturais que agora mesmo ten a abside.

Detalle da bóveda da ábside.
Vilar de Donas.
Palas de Rei

Atravesa o espello cara A outra Ulloa

viernes, 6 de febrero de 2009

As pinturas de Vilar de Donas II


[TRANSCRICIÓN DO PÁRRAFO REFERIDO AS PINTURAS MURAIS, DE VILAR DE DONAS INCLUIDO NO FOLLETO INFORMATIVO SOBRE A IGREXA QUE EDITOU A ASOCIACIÓN "OS LOBOS"]



"Aplicadas mediante a técnica do temple sobre unha fina capa de revoco, datan de finais do século XIV e comenzos do XV e atribúense a varios autores, un dos cales deixou escrito: "ENNO ANO DE MILL CCCCXXXIV (1.434) PETRUS NUNI (ou MUNI) DE TURIS (ou BURIS) ME FECIT". Están consideradas unha das mostras pictóricas máis importantes descuberta en Galicia.


BÓVEDA: (1) O Pantocrátor (O Salvador) sentado sobre o arco da vella co Mundo ós seus pés e rodeado por unha Mandorla que suxeitan dous anxos

PARTE CENTRAL: O tema da anunciación:O Anxo San Gabriel (4) e a Virxe María(5), por enriba o Rei Dabid (2) e o Profeta Xeremías (3), onde se pode Ler: "YO PROFETIZE DE VOS VIRGEN MARIA COME EL SALVADOR DE VOS NACERÍA". Na parte baixa un Anxo durmido (6) e outro esperto (7) fan referencia ó Antigo e ó novo testamento respectivamente. O Cristo das Dores(9) no centro, e a esquerda deste Xoán II e María de Aragón (8) (aínda que algúns confúndenos erroneamente coas Donas), á dereita o Príncipe Henrique, futuro Henrique IV (10)

PARTE ESQUERDA: Santa Catarina de Alexandría coa espada (11), Sibila de Eritrea (12), San Pedro (13) e San Paulo (14).

PARTE DEREITA: Santa Bárbara co castelo (15), o Profeta Daniel (16), San Andrés (17) e Probablemente Santiago (18)."



Se desexades ver o folleto informativo "A igrexa de San Salvador- Vilar de Donas" podedes solicitalo a Asociación "Os Lobos" no enderezo:
vilar_das_donas@ole.com

Atravesa o espello cara A outra Ulloa

jueves, 5 de febrero de 2009

As pinturas de Vilar de Donas








































Moito hai que falar das pinturas de Vilar de Donas, da súa iconografía e do seu actual estado, así que, pouco a pouco.

Mentras podedes ler a opinión dunha experta e de paso atravesade o espello

Detalles das pinturas da abside.
Vilar de Donas
Palas de Rei

martes, 3 de febrero de 2009

Os muíños do Corgo IV


























O muiño da tosta e o mais antigo, ten dúas pedras de moer e vivenda na parte alta. O seu carón había un galpón para os cabalos e a moenda que fai tempo perdeu o seu tellado. De todo o conxunto dos muíños do Corgo, dada a sua situación, era o primeiro o primeiro en recibir a auga encorada.

Detalle do muíño da tosta.
Antas de Ulla.

Atravesa o espello cara A outra Ulloa

lunes, 2 de febrero de 2009

Os muiños do Corgo III

























































Do edificio do aserradoiro só se conservan as paredes. Podese ver o emprazamento da antiga noria (na terceira fotografía), onde aínda se atopa a entubaxe da auga que era desviada da canle para darlle movemento e, facer así, que o carro de corte funcionase. A auga non empregada nesta labor continuaba curso pola canle cara o muiño grande.

Detalles do aserradoiro.
Monterroso.

Atravesa o espello cara A outra Ulloa

domingo, 1 de febrero de 2009

Os muíños do Corgo II







































O muíño grande é o primeiro que se atopa a carón da ponte. Muíño de dúas pedras con vivenda na sú parte superior. Hai que destacar del a altura que alcanza en referencia co leito do río, o tanque que recolle a auga en forma de represa (vese cheo na segunda fotografía) e a longura da súa canle (na terceira foto).

Detalles do muíño grande.
Monterroso.